GOLD!

Hallo allemaal,

I wanted the gold, and I sought it;
I scrabbled and mucked like a slave.
Was it famine or scurvy—I fought it;
I hurled my youth into a grave.
I wanted the gold, and I got it— 
Came out with a fortune last fall,—
Yet somehow life’s not what I thought it,
And somehow the gold isn’t all.

Goud, daar draaide het hier vroeger om en nu nog steeds trekt het vele avonturiers. Op zoek naar het grote geld of gewoon in loondienst. Combinatie avontuur, buitenleven en zeer lange dagen.

We zitten nu in de Yukon, Canada. We rijden door deze provincie om straks de boot te kunnen nemen door het zuidoosten van Alaska.

De grond ligt hier werkelijk bezaaid met goud. Natuurlijk kost het nog genoeg werk om het eruit te halen. We spraken nog met een paar goudzoekers en je hoeft niet eens land te bezitten om op zoek te gaan naar het goud. Bij de provincie vraag je een claim aan van een bepaald gedeelte grond dat je voor ogen hebt, je betaalt een x bedrag en niets staat je meer in de weg. Niet dat je zo alles maar mag wegkappen, de claim is voor stukken rivierbeddingen. Mensen die overal vandaan komen om in de zomermaanden hun geluk te beproeven. Zomermaanden; geen sneeuw en het land waar de zon niet of nauwelijks onder gaat, zodoende heb je ook genoeg daglicht om lange dagen te maken.

We spraken een jongen die echt letterlijk op de bodem van de rivier aan het werken was. Met een duikpak omhangen met lood, een luchtslang en met een stofzuiger zuigt hij de bodem leeg. Daarna wordt het opgezuigde slib gezuiverd op goud en hopelijk is het dan kassa! Na drie uur op de bodem is de beurt aan zijn maatje en dit een paar keer per dag. Uitzicht heb je denk ik niet.

Het is niet alleen maar winst dat je maakt, de machines slurpen benzine en zijn net zo dorstig als de mensen op een vrijdagavondje Maats. Het zijn dan nog niet eens de kosten van de benzine, het moet ook van zeer ver komen, dus dat kost allemaal nog best een beetje.

Op die plekken waar vroeger goud werd gevonden onstond uit het niets ineens grote dorpen. Dawson City is er ook zo eentje; in 1898 werd er een dorp uit de grond gestampt met wel 30.000 inwoners. Nu zijn er nog zo'n 2000 over. Daar natuurlijk ook een bezoekje aan gebracht.

Voor we daar waren nog een paar andere dingen gedaan;

De rit over de Glenn highway bracht ons veel mooie dingen. Het landschap onderweg is schitterend en het leek ons een leuk idee om ergens 'into the wild' te overnachten. Helaas valt dat vaak nog niet mee, het landschap mag dan wel prachtig zijn, dat wil nog niet zeggen dat je er kunt slapen of uberhaupt kunt komen. Door het landschap loopt vaak maar één weg en de zijweggetjes die er zijn zijn bijna allemaal particulier. Vele borden met ''NO TRESPASSING'' maakt het wel zo duidelijk dat we er niet in durven te rijden. Nu hadden we geluk; we vonden een weggetje richting een vismeer. Besneeuwde bergen op de achtergrond, meertje naast de deur en om het meer genoeg naaldbomen. Er was voor de rest niets en dat maakt het juist zo leuk. Veel muggen dus het kampvuur de gehele dag laten branden om ze zodoende een beetje weg te roken. Willem Bever kwam in de ochtend en avond langs zwemmen. Een eland nam ook een duik en kwam al zwemmend langs, vogels in de lucht; fantastisch!

De weg naar Valdez ging over een hoge pas, prachtige uitzichten en we zagen hoge watervallen. Nu en dan zie je de grote oliepijpleiding (de Trans Alaska pipeline) langs de weg die de olie ver vanuit het noorden richting Valdez brengt. Om ze vanaf daar met grote tankers richting de "lower 48 states" te brengen. Valdez bij menigeen wellicht nog bekend van de olieramp met de Exon Valdez in 1989. Ook al is het meeste olie opgeruimd en is het zo op het oog niet meer te zien, nog steeds lopen verschillende soorten vissen en vogels achter op hoe het eerst was.

Alaska leeft echt van de olie, elke inwoner krijgt één keer per jaar een dividend uitkering. Hoeveel precies, dat ligt aan de olie opbrengsten, maar het ligt tussen de 1000 en 3000 dollar per jaar per persoon. Een gezin van vier kan dus soms wel 12000 per jaar op zijn bankrekeing bijschrijven, simpel door er maar te wonen. Laat de Groningers het bij ons niet horen.

Al deze rijkdom behoorde vroeger toe aan Rusland. In 1867 werd het van de hand gedaan omdat Rusland geld nodig had, zeven miljoen werd er voor betaald. Dat was misschien wel een aardig bedrag, maar dat was ook voordat ze goud ontdekten. Poetin kan na de Krim bezocht te hebben hier wellicht ook weer eens een kijkje gaan nemen.

Er is nog maar één camping in Alaska die zeearenden mogen voederen. Gedurende zomermaanden worden deze bijgevoerd. Dit natuurlijk om toeristen te lokken. Ik hou er meestal niet zo van, dit keer vond ik het aardig oké want ze krijgen voor twee maanden maar een paar extra visjes. Ze hebben er echt meer nodig om hun honger te stillen dus ze moeten alsnog zelf op jacht. Als de zalmtrek op gang is gekomen, laten ze zich niet eens meer zien, zalm genoeg. Nu hebben we al genoeg zeearenden onderweg gezien, nu om ze zo dichtbij langs te zien scheren is een extraatje; met uitgestrekte klauwen komen ze in scheervlucht vlak over de grond en grijpen met speels gemak de haring van de grond. Het leukste is als ze missen, ze gaan dan vol in de rem en gooien in de lucht hun lichaam om en maken weer snel vaart om nog een poging te wagen. Denk dat er zo'n stuk of 15 arenden op die dag waren.

De zeearenden waren die dag niet de enige gelukkigen die die dag een gratis visje kregen. Een wandeling bracht ons door de haven. Twee personen waren daar net bezig met het schoonmaken van net gevangen zalm. Niet gevangen met een hengel maar heel simpel met een ''fishing wheel''. Het principe is te simpel voor woorden; je maakt een schoepenrad die vanzelf gaat draaien als je hem in een stromende rivier zet. Tussen de schoepen maak je een soort net die dus door de draaiing vanzelf de vissen opschept. De vis valt dan in een bak. Je hoeft er alleen maar bij te staan om af en toe je bak te legen en ervoor zorgen dat de zeearenden en beren op afstand blijven. Ben je er niet bij dan kan het zijn dat ze hem voor je hebben leeg gegegeten. Ook moet je zo nu en dan een drijvende boom uit je rad halen anders draait alles stuk. Omdat het waterpeil van de rivier daalt en stijgt moet je hem zo nu en dan verzetten en je hebt nog een beetje vissersgevoel nodig waar jij denkt dat de vissen tegen de stroom op zullen zwemmen. Je kunt het je haast niet voor stellen dat ze de kracht hebben om tegen zulke stromingen te zwemmen, soms voor meer dan honderden kilometers lang. 500 vissen mogen ze er per ''wheel'' uit zwiepen. Één vis levert minimaal €20 op. Als de zalmtrek echt op gang is gekomen kan het zijn dat je binnen 24 uur je quota al bereikt hebt.

Nou aangezien ze dus genoeg vis in de koelboxen hadden liggen mocht ik ook een zijkant meenemen. Heb er drie stukken uitgehaald. Twee in de oven en één in de pan. Hecht vaak nooit zo veel waarden aan aan de uitspraak; ''De lekkerste ooit geproeft'', maar dit was voor mijn gevoel echt de lekkerste zalm ooit! Je hebt trouwens vijf verschillende soorten zalm, degene die ik had was de 'copper river red sockeye salmon'.

We namen een kijkje in een museum waar een mevrouw Maxine een gevarieerd aanbod heeft liggen in de spullen die ze in de loop der jaren had verzameld. Wij waren vooral geïnteresseerd in de opgezette dieren. Één van de grootste opgezette elanden van het Alaska stond daar opgesteld en als je daar dan onder staat kun je gewoon niet voorstellen hoe groot ze kunnen worden.
Wrangell st Elias nationaal park is zo groot als Zwitserland. een handvol mensen die er vroeger al woonden mogen er blijven wonen. Zij houden zich vooral bezig met jagen en stropen. Zolang je een vergunning hebt is alles oké. Het ligt er een beetje aan welk gebied je zit maar per vergunning mag je vaak één bruine en vier zwarte beren per jaar schieten en elanden zijn helemaal geen probleem (voor een eland betalen ze $40). Hoe goed de controle is weet ik ook niet, maar volgens mij is dit wel heel gemakkelijk te omzeilen. Wat ze schieten eten ze op en de huid wordt duur verkocht. Blijft toch nog steeds een raar gezicht om veel mannen en ook genoeg vrouwen met een holster te zien lopen met daarin een mes, pistool en een beerspray. Alleen in sommige gebouwen mag je niet naar binnen met een pistool, voor de rest ''no problem''.

Ook al is het park nog zo groot er lopen maar twee wegen doorheen. De verhalen waren dat de rivierbeddingen die je moest oversteken droog waren en de gravel weg redelijk te doen was. Dus we durfden er wel op te gokken.

Weinig campers wagen zich er aan want je rammelt je lever uit je lichaam. Rustig rijden dan maar en genieten van al het moois om je heen. Er was maar één camping zo'n 40 kilomter het park in en dat was ook een hele mooie. Wederom een prachtig meer naast de deur. Nagenoeg geen buren en de stilte was subliem. In de avond kregen we bezoek van Lowieke de Vos, de rode. Hij was wel vaker op de camping geweest want hij trippelde ontspannen naar onze camper en snuffelde er omhen op zoek naar iets te eten. Echt een mooi beest.

Onderweg van Tok naar Chicken reden we over de ''Top of the world highway'' maakten we bivak op een mooie camping. 'S nachts begon Vos toch ineens te blaffen. Het meertje onder ons daar liep een eland. Verder gaan slapen en een uur later begon ze weer te blaffen. Dus maar weer eens kijken en ik verwachtte weer een eland, zag ik ineens op bijna dezelfde plek een bruine beer. Hij liep ook al weer richting de bosjes dus ik kon hem niet zo goed bekijken. Ben nog snel de camper uitgegaan om hem beter en met verrekijker te zien. De eventuele buren zullen wel raar hebben opgekeken door een naakt iemand door de bosjes te zien lopen met een verrekijker om zijn nek. Kon niet te lang buiten blijven want de muggen die storten zich massaal op mij en volgens mij is de kont hun favoriet.

In Chicken was er dat weekend een festival aan de gang; ''Chicken stock'' We hadden eerst niet eens echte plannen om het hele weekend te blijven echter de sfeer was zeer gezellig. De man die was aangesteld door de café eigenaar om de gratis camping te beheren had nog weinig aanloop en omdat hij zo aandoenelijk was besloten we dan ook maar om te blijven. Maar goed ook want het weer werd steeds beter en het werd steeds gezelliger. Blijft raar om een feest te hebben en het wordt maar niet donker. Naast ons kwamen vier jongens staan die een rit maakten met hun net aangeschafte motor van Los Angeles naar Anchorage, Alaska. Waar wij vijf maanden over deden crossden zij er in een maand door heen. In Anchorage zouden ze de motor weer verkopen om dan terug te vliegen. Ook een mooie manier. Erg gezellige gasten en samen een leuke tijd gehad.

De slaap daar altijd maar moeilijk kunnen vatten. Sowieso omdat het niet donker wordt, maar ook omdat de camping dan wel gratis was, maar deze lag ook dichtbij de bar. Dat was nog niet zo heel luidruchtig ware het niet dat ze een ''pantycanon'' hadden. Als iedereen genoeg gedronken heeft en de vrouwen wat makkelijker zijn geworden dan kun je aan de barman vragen of hij de ''pantycanon'' in stelling wil brengen. Een pot gevuld met buskruit wordt naar buiten gebracht. de vrijwillige vrouw trekt haar slip bovenuit haar broek en de barman knipt met een schaar haar slip bij de heupen doormidden. Zij trekt de slip dan zonder haar broek uit te trekken ertussen uit. Slipje gaat in de pot met buskruit. Aansteken maar en een enorme knal en de slip ligt in 1000 snippers op de grond. Een stukje wordt op de muur geprikt naast de vele voorgangers. Oftewel slapen is lastig.

Onze campinghost vertelde nog een paar spannende verhalen over de hoe hij de winter in zijn afgelegen hut doorbracht; sneeuw smelten om drinkwater te krijgen en hoe hij een eland had geschoten en waarvan hij het vlees liet afsterven in zijn schuur en dat er een beer had ingebroken om het vlees van die grote haken af te rukken waabij de posten braken. Er lopen daar zulke grote grizzlies rond dat een onderzoeksteam een keer was geland met een helicopter om ze een nekband met gps om te doen om ze daarna te volgen. Bleek de nek te dik voor de grootste band die ze hadden. Wat wel leuk was dat hij nooit beren schoot maar ze alleen maar kalm waarschuwde om weg te gaan (wel met de loop van zijn geweer gericht tussen hun ogen, dat dan weer wel natuurlijk).

Vanaf Chicken vervolgde we onze weg over de "Top of the world highway", ook al was het koud en soms ook miezerig, het was een mooie trip. Het klein beetje regen dat was gevallen zorgde ervoor dat het gravel een stuk minder stoffig was dan gedacht. We staken de grens weer over in de middle of nowehere en de dienstdoende grensbewaker was er weer eentje die we al verwachtten; enorme lul.

In Dawson aangekomen hadden alle campers en auto's dezelfde kleur van al het gravelstof. Meteen waan je je in de tijd van de "Klondike gold rush". Vele gebouwen uit die tijd staan en er nog of zijn nagebouwd. De straten zijn nog van zand en de stoep is een verhoogde houten vlonder. Elke dag is er een oud gebouw open dat je mag bekijken. De mensen van het informatiecentrum zijn allemaal gekleed in de kleding van weleer. We deden een paar tourtjes om de sfeer nog beter te proeven; we namen een kijkje in de originele cabin van de poëet Robert Service. Een vrouw (in originele kleding) las vol overgave de bekenste gedichten voor. Zo ook het gedeelte in dit verhaal. We zagen oude bankgebouwen (nooit beroofd want er was toch geen veilig heenkomen met maar één lange weg richting het dorp en dat ook nog eens met dat zware goud), zagen we oude barretjes, een drukkerij, een dokterspost en zagen we de "can can dancers" de moves maken die ze wellicht ook maakten toen het 1898 was.

Zo apart hoe zo'n stad uit de grond was gestampt alsof het niets was. Binnen drie jaar woonden er 40.000 mensen. Alles moest aangevoerd worden over een slecht paadje of over de rivier. Eerst nog in tenten later in houten huizen. Hout, dus een brand was ook zeer veel voorkomend. De naburige huizen die wel bleven staan verzakten allemaal. Omdat de grond zo warm werd ontdooide de bodemlaag van de permafrost en wat eerst nog een solide ondergrond was werd nu een pudding. De permafrost gaf nog wel meer problemen. De eerste jaren sneuvelden nog wel veel mannen door allerlei ziektes en ongelukken. De grafdelvers konden niet in de winter gaan graven, dus deze moesten in de herfst een behoorlijk aantal graven graven om klaar te zijn voor de winter. Was schijnbaar een akelig gezicht om zoveel open graven te zien liggen wetende dat deze misschien wel voor jou was gegraven. Mochten er toch nog meer doden zijn die winter dan moesten ze wachten tot het voorjaar voordat ze konden worden begraven. Om ze goed te houden, dat was niet zo moeilijk, het was toch één grote vrieskist.

Het gevonden goud ging ook op aan drank en aan de hoeren. 900 dames waren er in de hoogtij dagen. De "pleasure alley" was een zeer bekend straatje. Ook waren er dames aan de overkant van de rivier. Als je dan een kijkje ging nemen kon je bij het begin van de brug een hengel huren. Zodoende kon je altijd vertellen dat je aan de overkant ging vissen.

Om aan de overkant te komen moet je nu nog steeds een pontje nemen. Enorme stroming, hoe sterk ook, in de winter bevriest deze en maken ze er een ijsbrug van. Sterk genoeg om er vrachtauto's over te laten rijden. Als je aan de 'overkant' woont dan moet je genoeg proviant inslaan net voordat het hard gaat vriezen en voordat de dooi intreed want dan kun je de brug nog niet nemen en er zijn dan geen boten in het water. Een maand ben je dan afgesloten van de buitenwereld, lijkt me een bijzondere ervaring.

Er was nog een camera obscura festival aan de gang. Kunst met een beetje natuurkunde, prachtig!

Inmiddels waren we zo hoog op de kaart dat het mogelijk moest zijn om de middernachtzon te zien. 'S avonds omhoog gereden de berg op en de zon haar ding laten doen. De tijd vol gemaakt met een bbq en een beetje lezen. De zon gaat hier zo ongelooflijk traag. Om 00:50 uur ging zij onder. (Feitelijk misschien geen originele middernachtzon vanwege de zomertijd, maar wij telden hem wel degelijk). Om 03:50 uur kwam ze weer te voorschijn. Tussen de plek van het ondergaan en het weer opkomen zit maar een klein stukje. Het blijft de gehele tijd licht en de vogels lijken ook niet echt naar bed te gaan. Nadat de zon weer hoog genoeg stond en wij genoeg gegeten en gedronken hadden doken wij ook maar eens het bed in.

There’s a land where the mountains are nameless,
And the rivers all run God knows where;
There are lives that are erring and aimless,
And deaths that just hang by a hair;
There are hardships that nobody reckons;
There are valleys unpeopled and still;
There’s a land—oh, it beckons and beckons,
And I want to go back—and I will.


There’s gold, and it’s haunting and haunting;
It’s luring me on as of old;
Yet it isn’t the gold that I’m wanting
So much as just finding the gold.
It’s the great, big, broad land ’way up yonder,
It’s the forests where silence has lease;
It’s the beauty that thrills me with wonder,
It’s the stillness that fills me with peace.


Tot zover,

Voor een filmpie of foto's, zie de links hieronder:
http://youtu.be/O3akCKzKJF0

http://youtu.be/jbTYkeIdg00

Geniet,

Free Willie, Vossel, Holleman.